Η «ΣΚΟΥΠΙΔΟΠΟΙΗΣΗ» ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ - «Η ΚΟΤΑ ΕΚΑΝΕ Τ’ ΑΥΤΟ Η' ΤΟ ΑΥΓΟ ΤΗΝ ΚΟΤΑ»;

Σκοπός της τηλεόρασης είναι να μεταδίδει ορθή και αντικειμενική ενημέρωση προς όφελος των πολιτών. Να επιμορφώνει και να ψυχαγωγεί τους Έλληνες και τις Ελληνίδες. Για τον λόγο αυτό, το Ελληνικό Κράτος θεσμοθέτησε το 1989 την ύπαρξη του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης το οποίο σύμφωνα με νομικό πλαίσιο λειτουργίας του και όπως αυτό ορίζεται στο Σύνταγμα (άρθρο 15 παρ. 2) έχει ως σκοπό: «(…) την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, καθώς και προϊόντων του λόγου και της τέχνης, την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας, καθώς και το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας».

Τι ισχύει όμως από τα παραπάνω στην πραγματικότητα;

Υπάρχει αντικειμενική ενημέρωση;

Υπάρχουν ποιοτικά προγράμματα;

Προβάλλεται ο πολιτισμός της Χώρας;

Τηρείται ο απαιτούμενος σεβασμός στην αξία του ανθρώπου;

Δυστυχώς οδεύουμε ολοταχώς προς την απόλυτη «σκουπιδοποίηση» της ελληνικής τηλεόρασης.

Το φαινόμενο ’’ trash TV’’ δηλαδή τηλεόραση σκουπίδι έχει εισβάλλει για τα καλά στη ζωή μας. Εδώ και δεκαετίες στην ιδιωτική τηλεόραση προβάλλονται χαμηλού επιπέδου εκπομπές που δεν προωθούν την πνευματική καλλιέργεια παρά βασίζονται στον φθηνό συναισθηματισμό, στο κουτσομπολιό, στις ψεύτικες εντάσεις, στη λεκτική ή και σωματική βία, στον διαπληκτισμό, στην παραπληροφόρηση με απώτερο σκοπό την τηλεθέαση.

Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η ποιότητα των τηλεοπτικών προγραμμάτων έχει υποβαθμιστεί αρκετά. Όλα αυτά τα χρόνια οι άνθρωποι της ελληνικής τηλεόρασης υιοθετώντας την εμπορευματική νοοτροπία δίνουν έμφαση σε πληθώρα κουτσομπολίστικων εκπομπών, σε εκπομπές ριάλιτι, τζόγου, life style, τηλεοπτικά συνοικέσια, εκπομπές μαγειρικής, στη κίτρινη δημοσιογραφία, σε εκπομπές που παρουσιάζουν τον ανθρώπινο πόνο και πωλούν συναίσθημα, στα show “αγάπης και έρωτα”, σε οτιδήποτε χυδαίο και κακόγουστο για να τραβήξει την προσοχή του τηλεθεατή καθώς και άλλες μορφές «ελαφράς» ψυχαγωγίας. Βέβαια δεν πρέπει να παραλείψουμε και τις ενημερωτικές και ειδησεογραφικές εκπομπές, στις οποίες κυριαρχεί η λεκτική διαμάχη και καμία καρποφόρα συζήτηση, καθώς δεν γίνεται κανένας διάλογος απλώς φωνάζουν όλοι ο ένας πάνω από τη φωνή του άλλου.

Οι μη ποιοτικές εκπομπές είναι αναμφίβολο πως επιφέρουν σοβαρές επιπτώσεις στη κοινωνία. Μέσω εύπεπτων προγραμμάτων αποπροσανατολίζεται η κοινή γνώμη από τα φλέγοντα ζητήματα της καθημερινότητας. Επίσης, η απουσία ιστορικών ντοκιμαντέρ, εκπομπών πολιτισμού, επιστημονικών εκπομπών και οτιδήποτε άλλο που μπορεί να προβληματίσει και να οξύνει την κριτική σκέψη του τηλεοπτικού κοινού οδηγεί σε μια κοινωνία άβουλη και αποχαυνωμένη καθώς δεν διευρύνονται οι πνευματικοί και μορφωτικοί του ορίζοντες. Η χρόνια πλύση εγκεφάλου έχει κάνει τους ανθρώπους να μην σκέφτονται και να βρίσκονται σε πνευματικό λήθαργο. Το τηλεοπτικό κοινό έχει μετατραπεί σε μία άβουλη μάζα που καθοδηγείται από τηλεοπτικά προγράμματα που πουλάνε ανθρώπινο πόνο, σεξ και βία.

Και εδώ ακριβώς ανακύπτουν καίριας σημασίας ερωτήματα:

Γιατί δεν έχουμε «ποιοτική» τηλεόραση στην Ελλάδα;

Τι μερίδιο ευθύνης έχουν οι τηλεθεατές;

Είναι το επίπεδο του κόσμου χαμηλό ή τα ΜΜΕ διαμορφώνουν τις απαιτήσεις του κοινού;

Η τελικά πρόκειται για ψευτοδιλήμματα που σχετίζονται με το σοφιστικό ερώτημα: «η κότα έκανε τ’ αυτό ή το αυγό την κότα»;

Ένα είναι σίγουρο: η ποιότητα και τηλεθέαση πορεύονται πλέον σε διαφορετικούς δρόμους.

Ο κάθε τηλεθεατής έχει την ευθύνη να επιλέξει τι είδους πνευματική τροφή θα καταναλώσει για να αναπτύξει την κριτική του σκέψη. Μέσα λοιπόν σε όλο αυτό το πλαίσιο της τηλεοπτικής σκουπιδοκουλτούρας ο σημερινός τηλεθεατής μπορεί να προστατεύσει ο ίδιος τον εαυτό του. Αν κάτι δεν του αρέσει, αλλάζει κανάλι ή κλείνει την τηλεόραση, διαβάζει ένα βιβλίο η οτιδήποτε άλλο δημιουργικό. Αλλά υπάρχει και πιο αποτελεσματική μέθοδος αντίστασης: η αποχή, η οποία αν γενικευθεί, θα υποχρεώσει τα κανάλια να αλλάξουν πρόγραμμα.

Αξίζει όμως να αναφερθεί ότι η κοινωνία δεν είναι θύμα των ΜΜΕ αλλά της γενικευμένης απαξίωσης της εκπαίδευσης. Σίγουρα η ελληνική τηλεόραση έχει παίξει κι εκείνη το δικό της κρίσιμο ρόλο στην παρακμή της ελληνικής κοινωνίας. Όμως ευθύνη σε όλο αυτό έχουν και οι γονείς και οι διδάσκαλοι. Επιβάλλεται οι δάσκαλοι να καλλιεργήσουν την κριτική σκέψη των παιδιών και επιβάλλεται οι γονείς να ενημερώσουν και να προφυλάξουν τα παιδιά τους αλλά κυρίως να αποτελέσουν οι ίδιοι παράδειγμα προς μίμηση αποβάλλοντας από τη ζωή τους κάθε τι μη επιμορφωτικό. Άλλωστε μην ξεχνάμε πως κάθε ώρα που δαπανά κάποιος παρακολουθώντας τηλεόραση, είναι μία ώρα μακριά από το διάβασμα ενός βιβλίου.

Αυτό που καθορίζει το περιεχόμενο των τηλεοπτικών προγραμμάτων είναι η λογική του κέρδους. Αυτό δεν πρόκειται ν αλλάξει. Αυτό όμως που επιβάλλεται ν’ αλλάξει είναι το όραμα της τηλεοπτικής βιομηχανίας που θα οδηγήσει σε ένα είδος τηλεοπτικής επανάστασης, βασιζόμενη σε άλλες βάσεις σε άλλες αξίες και αρχές. Μιας επανάστασης που οι αλλαγές που θα επιφέρει θα είναι εμφανείς τόσο στα ποιοτικά πλέον τηλεοπτικά προγράμματα όσο και στο τηλεοπτικό κοινό που θα επιζητά πλέον να επιμορφωθεί μέσω αυτών.

Πρέπει να μπει ένα τέλος στα προγράμματα που φτωχαίνουν περισσότερο τον νου μιας ήδη φτωχοποιημένης κοινωνίας. Η χώρα έχει ανάγκη από μια νέα τηλεόραση που να σέβεται τον άνθρωπο, να προβάλλει τις αρχές της δικαιοσύνης, της δημοκρατίας, της αξιοκρατίας αλλά και μια νέα τηλεόραση που να προβάλλει γενναία την ιστορία και τον πολιτισμό αυτής της χώρας προκειμένου να «θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι».

Ήρθε πλέον η στιγμή ποιότητα και τηλεθέαση να πορεύονται σε κοινούς δρόμους προς όφελος όλων.